Idąc za definicją pochodzącą ze słownika języka polskiego, darowizna to „to, co zostało podarowane, zwykle na podstawie pisemnej umowy” . Rzeczywiście przekazanie nieruchomości wymaga formy aktu notarialnego, a dodatkowo osoby, które otrzymują mieszkanie muszą złożyć oświadczenie, że je przyjmują. W tym celu należy udać się do notariusza, który sporządzi stosowne dokumenty i zadba o wszelkie formalności. W zależności też od rodzaju mienia (tj. czy to posiadłość spółdzielcza, odrębny lokal czy parcela własnościowa) konieczne będzie dodatkowo przedłożenie odpowiednich dokumentów, o których poinformuje pracownik notarialny.
Ulgi podatkowe?
Zgodnie z zasadami prawa, darowizna obciążona jest obowiązkiem podatkowym i ciąży on na obu stronach umowy – jednak istnieją tutaj pewne wyjątki. Z tej opłaty zwolniona jest najbliższa rodzina darczyńcy, czyli małżonkowie, rodzeństwo, dzieci – bez podatku nie można podarować nieruchomości teściom, synowej czy zięciowi. Stopień pokrewieństwa to nie jedyny warunek jaki należy spełnić, aby uniknąć opłaty. Osoba obdarowywana musi dodatkowo:
- być obywatelem RP lub innego kraju UE, bądź posiadać miejsce zamieszkania /stałego pobytu w Polsce,
- nie może posiadać na własność innego lokalu mieszkalnego czy też budynku – wyjątek stanowi przypadek, w którym podarował je w ciągu ostatnich 6 miesięcy dzieciom lub Skarbowi Państwa,
- nie może pozostawać najemcą innego lokalu,
- przez kolejnych 5 lat od nabycia prawa do darowanego lokalu, osoba ta musi w nim zamieszkiwać,
- wielkość darowanej nieruchomości nie może przekroczyć 110m2.
Jeżeli któregokolwiek z tych wymogów nie spełnia obdarowywany, w takim przypadku konieczne będzie opłacenie podatku – jego kwota zależna będzie od tego, którego punktu nie spełniamy. Przykładowo, jeżeli potencjalny nowy właściciel posiada już mieszkanie, w takim wypadku opłata naliczona będzie od całości nabywanego lokalu. Jeśli jednak brat przekaże siostrze mieszkanie o wielkości 120m2, zapłaci ona podatek jedynie od 10m2 nieruchomości. Ulgę możemy również utracić w przypadku, gdy podczas kontroli US okaże się, że nie zamieszkiwaliśmy lokalu przez określony w przepisach prawa czas.
Zabezpiecz się!
Jeżeli zdecydowaliście się na przekazanie mieszkania, pamiętajcie, że tracicie prawo do korzystania z niego. Rozwiązaniem tego może być umowa wieczystego użytkowania – taki zapis zawiera się w tym samym akcie, co darowizna.
Jak zapłacić ewentualny podatek?
W przypadku, w którym niemożliwe jest skorzystanie z ulgi nie musimy się martwić toną dokumentacji, konieczną do zapłacenia odpowiedniej należności w Urzędzie Skarbowym. Płatnikiem będzie bowiem notariusz, który wyliczy odpowiednią kwotę i pobierze ją podczas podpisywania aktu.